Veerbeeld van veerkracht. door Annick Jehaes
Is elke leerkracht even veerkrachtig? Kan elke onderwijsprofessional even snel schakelen en zich wendbaar bewegen in coronatijd? Spelen de vele onzekerheden voor elke kleuterleraar of docent een even grote rol?
Het antwoord is telkens: neen.
Collega’s in het onderwijs zijn niet allemaal even veerkrachtig. Hetzelfde geldt trouwens ook voor zelfstandigen en medewerkers in andere contexten. Twee factoren spelen een best grote rol. Eerst en vooral dragen we verschillend genetisch materiaal mee. Niet elke leerkracht heeft een grote hoeveelheid veerkracht in zijn of haar DNA zitten.
Een tweede belangrijk element dat mee bepalend is, zijn de voorbeelden die je zag toen je opgroeide. Zag je dat je ouders of verzorgers bij problemen de rug rechtten en op zoek gingen naar oplossingen? Of zag je volwassenen bij belemmeringen panikeren en op anderen leunen om uitdagingen weer om te buigen? De voorbeelden die je aanschouwde in je kindertijd (of later) bepalen mee hoe je staat ten opzichte van onzekerheid en lastige situaties. Denk aan de tuimelpop uit een eerdere post. Vind je jouw evenwicht weer snel na het tikken?
In deze blog dan ook een warme oproep aan alle collega’s in het onderwijs. Want we hebben samen zoveel kleuters, leerlingen, studenten en volwassenen onder onze vleugels. De ene al meer kwetsbaar dan de andere. We kunnen in onze professionele rol ook een voorbeeld zijn voor hen. Hoe wij met belemmeringen omgaan kan velen motiveren om zelf meer te reflecteren, daadkracht in te zetten, duurzame acties uit te rollen en zo veerkrachtiger te reageren.
Want de voorbije weken maakte ik me al eens zorgen over de vele leerkrachten van wie er veel, misschien te veel, gevraagd werd. De zeer weinige contactmomenten die ik als leerkracht wiskunde in een secundaire school had, deden dit accent erg verschuiven. Wat bekommerde ik me de voorbije weken over de jongeren in mijn (halve) klassen. Ik miste de ongedwongen reacties, de levendigheid en het enthousiasme, de verbinding en de rust, de zekerheid en het vertrouwen.
De mondmaskers, de afstand en de vele (nodige) veiligheidsmaatregelen maakten dat we samen wankelden in de klas. Mijn collega’s benoemden net hetzelfde. Het was (en is) zo vreemd op school. Het afstandsonderwijs was een hele klus, maar samen op school zijn, voelde vaak nog ‘afstandelijker’.
Na mijn eerste lesuur viel ik stil en liet ik me dit alles overvallen. Tegen mijn directie zei ik stoer dat ze mijn ontslag mochten verwachten als dit de nieuwe norm wordt en we in september zo moeten verder werken. In gesprekken met anderen kreeg ik dan weer inzichten en leerde ik weer veel over mezelf en mijn persoonlijk en authentieke voorkeuren. Ook de klanten in mijn trajecten loopbaancoaching gaven dezelfde uitdagingen aan. Ik tuimelde als leerkracht en het duurde even vooraleer ik weer rechtveerde.
De groepen die ik daarna zag nam ik mee in mijn proces. Ik vertelde kwetsbaar waar ik tegen aan liep en hoe ik oplossingen zocht. Ze deelden hun verhalen van de afgelopen maanden en zochten mee.
‘Mevrouw, voel je niet slecht. Het komt door de maskers.’
‘Het is gewoon moeilijk dat we ineens weer zo vroeg op moeten staan. Daardoor zijn we minder enthousiast.’
‘Na maanden in huis waren we erg onder de indruk. We zagen elders geen maskers en moeten wennen aan het strengere toezicht. Het ademen en spreken door onze mondmaskers is lastig en we zitten in de klas zover uit elkaar dat we niet eens even kunnen babbelen tussendoor.’
‘Mevrouw, het ligt niet aan u hoor. We vinden het allemaal lastig. Moet je horen wat ik sinds maart meemaakte? …’
Laten we onze kleuters, leerlingen en studenten tonen hoe we in deze coronatijd zoeken naar oplossingen om de vele onzekerheden aan te pakken. Toon niet enkel de laatste stap van je proces. Benoem het zoeken, het vallen en opstaan, je fouten en je successen. Ook dat kan en mag als leerkracht. Wees zo het voorbeeld van veerkracht.
Mijn wens voor mijn vele collega’s in bijzondere scholen overal in Vlaanderen?
Een mooie afsluiting van het schooljaar waarin ze zich mogen laten inspireren door anderen en anderen mogen inspireren.
Liefs
Annick
